Disk Management tool / Change drive letter and paths Options and how to Add, Change & Remove drive

Disk, Drive and Partition tools Disk Management tool / Change drive letter and paths Options  and How to Add, Change & Remove drive 2. Basic Windows diskpart and history 3. A-Z of the Windows diskpart commands       and parameters Disk Management tool / Change drive letter and paths Options  and How to Add, Change & Remove drive Disk Management tool และ วิธีการใช้คำสั่ง Add (แชร์ ไดร์ฟ), Change(การเปลี่ยน อักษรไดรฟ์), Remove drive (การยกเลิกไดร์ฟ)   การใช้คอมพิวเตอร์ตามปกติเราไม่ได้มายุ่งเกี่ยวกับการจัดการ Disk, Drive, Partition กันบ่อยนัก แต่ถ้าจำเป็นต้องทำ และถ้าคุณไม่อยากจะเสียเวลาในการติดตั้งโปรแกรมให้ยุ่งยากคุณใช้โปรแกรมอะไร? ในบทความนี้จะขอแนะนำเครื่องมือที่มีมากับระบบ Windows ที่ชื่อ Disk Management Tool. ซึ่งถ้านำไปเปรียบเทียบความสามารถโดยรวมกับ Freeware ในกลุ่มเดียวกันแล้ว มันก็ไม่ได้แตกต่างกันเท่าไหร่นัก ถ้าให้คะแนนแบบไม่เอนเอียงก็คือ เพียงพอกับการใช้งานครับ (ใช้คำสั่งให้ถูกมันก็ไม่ได้สร้างความเสียหาย้กับข้อมูลใน Drive ของคุณในแบบที่เหลายคนเคยเข้าใจผิดแต่อย่างใด) สำหรับอีกหนึ่งเครื่องมือที่ใช้จัดการกับ Disk, Drive, Partition และมีมาตั้งแต่ยุค MS DOS ที่มีความสามารถมากกว่า และครบครันกว่าก็คือdiskpart command ซึ่งคุณสามารถคลิกอ่านได้จากตารางลิงค์ด้านบนของเว็บเพจ สิ่งที่คุณควรรู้เกี่ยวกับ Disk Management Tool (diskmgmt.msc) - diskmgmt.msc : เป็นเครื่องมือที่มีมาตั้งแต่ Windows XP โดยหลักการแล้ว คำสั่งที่มีใน diskmgmt.msc มันจะเป็นลักษณะของการแปลงคำสั่ง Diskpart เพียงบางส่วน ให้อยู่ในรูปของ GUI (Graphic user interface) ที่เข้าใจง่าย - ทุกครั้งที่มีการปรับรุ่นของ Windows, Microsoft ก็จะ Update ความสามรถของโปรแกรมตัวนี้ ไปทีละนิด ซึ่งจะสังเกตได้ว่าเมนูคำสั่งของ diskmgmt.msc ใน Wondows แต่ละรุ่นนั้นจะมีคำสั่งมาก/น้อยไม่เท่ากัน ยกตัวอย่างเช่น diskmgmt.msc ใน Windows XP จะไม่มีความสามารถในการลดขนาด (ไม่มีคำสั่ง shrink Volume) และไม่่มีความสามารถในขยาย Patition (ไม่มีคำสั่ง Extend Volume) เป็นต้น * ฉะนั้นถ้าคุณอ่านบทความจากเว็บอื่น แล้วพบว่าผู้เขียนบทความนั้นๆอธิบายความสามารถของโปรแกรมตัวนี้ไม่เท่ากัน ก็ให้คุณสังเกตด้วยว่าผู้เขียนบทความนั้นๆ เขาใช้ diskmgmt.msc ของ Windows รุ่นไหน วิธีเปิด Disk Management (เลือกทำตามข้อใดข้อหนึ่ง) 1. Disk Management ถูกเก็บไว้ที่ C:\Windows\System32\diskmgmt.msc ซึ่งคุณสามารถเข้าไป Double click เพื่อเปิด หรือสร้าง Shortcut ไว้ที่หน้า Desktop ได้เหมือนโปรแกรมทั่วๆไป 2. กด Windows key+ r (เปิด Run) พิมพ์ diskmgmt.msc กด OK หรือ กด Enter ที่แป้น Keyboard ( xp.vista,7,8) 3. พิมพ์ diskmgmt.msc ที่ Addressbar จากข้างในโฟล์เดอร์ใดๆก็ได้ จากนั้นกด ปุ่มลูกศร หรือกด Enter ที่แป้น Keyboard ( xp.vista,7,8) 4. พิมพ์ diskmgmt.msc ที่ Start Search box (vista, 7), พิมพ์ diskmgmt.msc ที่ Start screen (win8) 5. คลิกขวาที่ขอบล่าง/ซ้าย ของจอภาพ > คลิก Disk Management (win8) 6. คลิกขวาที่ Taskbar > Task Manager > คลิกที่ File > Run new take > ที่ Create new take Dialog > พิมพ์ diskmgmt.msc (XP,Vista ,7, 8) * ใน Windows XP, Vista, 7: จะใช้คำว่า New take(Run…) 7. คุณสามารถเปิด Disk Management จากข้างใน Computer Management (compmgmt.msc) หรือ Microsoft Management Console (mmc) ก็ได้ แต่ในที่นี้จะไม่ขออธิบายวิธีการเปิด เพราะมันเสียเวลา ส่วนประกอบโดยรวมของ Disk Management (Win 8) * จาก Pic 1. จะเห็นได้ว่าในการใช้งานจริงคุณสามารถเรียกใช้คำสั่งได้หลายวิธี แต่ในบทความนี้จะเป็นการใช้คำสั่งต่างๆโดยการคลิกขวาที่ Drive icon แบบ Graphic view เป็นหลัก * Disk Management tool ในวินโดว์แต่ละรุ่นมีความสามารถ และ Function ในการใช้งานไม่เท่ากันครับถ้าคุณใช้ Windows OS ที่เก่ากว่า Win8 ให้ใช้วิธีเทียบเคียง 3 ตัวเลือกย่อยใน Change drive letter and paths... ถ้าคุณคลิกขวาที่ Drive จากนั้นเลือก Change drive letter and paths...ที่ตัวเลือกนี้จะมีตัวเลือกย่อยอีก 3ตัวเลือก  ดังที่จะได้อธิบายดังต่อไปนี้ครับ แต่ละตัวเลือกทำหน้าที่อะไร?... A. Add: การใช้พื้นที่ร่วมกับ Drive อื่น, ใช้ในกรณี Drive เต็ม โดยไม่ต้องไม่ต้องขยาย หรือแบ่ง Patition ใหม่ ในกรณีที่พื้นที่ของ Drive กำลังจะเต็ม และคุณเองก็ไม่ต้องการแบ่ง Patition ใหม่ วิธีการใช้พื้นที่ร่วมกับ Drive อื่นที่มีพื้นที่ว่างมากกว่าโดยใช้คำสั่ง Add ก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่คุณสามารถทำได้ ในลักษณะนี้เราเรียกว่า เป็นการแชร์พื้นที่ของ Drive ครับ จาก Pic A. จะเห็นว่า Drive:E ของผมมีพื้นที่เหลือน้อยมาก และผมจะแก้ไขปัญหานี้โดยการใช้คำสั่ง Add เพื่อให้ Drive:E สามารถใช้พื้นที่ว่างร่วมกับ Drive:D ได้, แทนวิธีการขยาย Patition ใหม่ วิธีทำ (ดูภาพประกอบตามหมายเลข) 1. คลิกขวาบน Drive ที่คุณต้องการแชร์พื้นที่ > คลิก Change drive letter and paths... 2. คลิก Add 2.1 คำอะธิบายบอกไว้ว่า "โฟลเดอร์ที่จะนำมาใช้ต้องเป็นโฟลเดอร์ที่ว่าง และมีระบบไฟล์แบบ NTFS" ให้คุณคลิกBrowse... 2.2 เลือก Drive ที่กำลังจะเต็ม (ตัวอย่างของผมคือ E:) จากนั้นคลิกที่ New Folder (ตั้งชื่อFolder อะไรก็ได้) > คลิก OK >OK 3. เมื่อเปิดเข้าไปใน Drive E: ก็มี Shortcut ตามชื่อที่เราตั้งไว้ปรากฏอยู่  และ Shortcut นี้มันจะเป็นตัวเชื่อมโยงไปหา Drive ที่คุณกำหนดให้มีการแชร์พื้นที่ (ในตัวอย่างคือ Drive: D) 3.1 ถ้าเปิดเข้าไปใน Shortcut นี้ก็จะเห็นว่ามีไฟล์ และโฟลเดอร์ของ Drive: D รวมอยู่ด้วย แต่..ถ้าคุณดูจาก Drive:\ Path ที่แสดงใน Address bar ก็จะเห็นว่ามันยังเป็น Drive E: อยู่เหมือนเดิม 3.2 ถ้าคุณย้ายไฟล์, โฟลเดอร์ หรือ Save งานไว้ใน Shortcutนี้ มันจะถูกเก็บไว้ที่ Drive D: และคุณก็สามารถจัดการไฟล์, โฟลเดอร์ เหล่านี้ได้จากทั้งสอง Drive ด้วย * ไฟล์, โฟลเดอร์ที่อยู่ใน Shortcutนี้ สามารถระบุ Part ได้ทั้งสอง Drive ครับ เช่น MyWEB ในภาพ 3.1 จะสามารถเขียนได้เป็น E:\123\MyWEB หรือ ถ้าจะอ้างอิงจากข้างใน Drive D: เป็นหลัก ก็จะเขียนได้เป็น D:\MyWEB   ยกเลิกการแชร์พื้นที่ของ Drive วิธีที่ 1: ลบ shortcut ที่คุณได้สร้างขึ้นไว้ตามข้อ 2.2 ทิ้งไปได้เลย จากตัวอย่าง ถ้าผมต้องการยกเลิกก็ต้องลบ Shortcut ที่ชื่อ 123 วิธีที่ 2: ลบจากข้างใน Disk Management 1. คลิกขวาบน Drive ที่คุณใช้เป็นพื้นที่แชร์ > Change drive letter and paths... 2. เลือก [Drive ] \ Folder ที่คุณได้สร้างขึ้น > คลิกRemove 3. คลิก Yes Note: - ถ้าคุณยกเลิกการแชร์พื้นที่ของ Drive ไม่ว่าจะใช้วิธีที่ 1 หรือ 2 ก็ตาม, ไฟล์ และ โฟลเดอร์ที่คุณเคยเก็บไว้ในนั้นจะไปอยู่ใน Drive ที่คุณใช้เป็นพื้นที่แชร์  จากภาพตัวอย่าง ไฟล์และโฟลเดอร์ที่ผมเก็บไว้ในโฟลเดอร์ 123 ก็จะไปอยู่ที่ Drive D: เป็นการถาวร - ข้อเสียของการ Share Drive ก็คือ ทั้งสอง Driveที่ทำการแชร์พื้นที่กันอยู่นี้จะทำงานช้าลง ทั้งนี้คุณจะสังเกตได้ก็ต่อเมื่อคุณต้องทดสอบกับคอมพิวเตอร์สเป็คต่ำ, Hard drive ที่มีความเร็วในการรับส่งข้อมูลไม่มาก เช่น 5200 RPM. และจะเห็นได้ชัดเจนก็ต่อเมื่อคุณมีการเคลื่อนย้าย File ที่มีขนาดใหญ่     B. Change: การเปลี่ยนอักษร Drive (Change drive letter) จากตัวอย่าง ถ้าผมต้องการปลี่ยน Drive:E ให้เป็น Drive:A ก็ต้องทำตามนี้ (ดูภาพประกอบตามหมายเลข) 1. คลิกขวาบน Drive ที่ต้องการ จากนั้นคลิก Change drive letter and paths... 2. คลิก Change 3. เลือกอักษรของ Drive จากนั้นคลิก OK  *อักษรตัวไหนที่ถูกใช้แล้วจะไม่มีให้คุณเลือกใน Drop down list 4. จะมี Dialog box ขึ้นมาถาม 2ครั้ง เพื่อเตือนให้คุณรู้ว่า - บางโปรแกรมที่อยู่ใน Drive นี้อาจไม่สามารถทำงานได้ - ถ้าคุณดำเนินการต่อ อักษรตัวใหม่ของ Drive ก็จะถูกแทนที่ แต่ก็ยังสามารถเปลี่ยนกลับไปใช้อักษรเดิมได้ในภายหลัง ถ้า Drive letter ยังไม่ได้ถูกกำหนดก็ให้คุณ Restart จากนั้นให้คุณคลิก Yes > Yes เพื่อจบขั้นตอน 5. เมื่อเปิดเข้าไปดูใน Computer ก็จะเป็นดังรูป Note: จากคำเตือนในข้อ 4. - โปรแกรมที่อาจไม่สามารถทำงานได้ในกรณีนี้ เช่น จากภาพตัวอย่าง ถ้าคุณติดตั้งโปรแกรม หรือเก็บโปรแกรมจำพวก Portable ไว้ใน Drive: E จากนั้นคุณก็ Create shortcut มาไว้ที่หน้า Desktop เพื่อเรียหใช้งาน ต่อมาคุณได้ทำการเปลี่ยน drive letter จาก E เป็น A , Shortcutของโปรแกรมที่คุณได้สร้างไว้ที่ Desktop ก็อาจจะไม่สามารถใช้เปิดโปรแกรมตัวนั้นๆได้ สาเหตุก็เพราะว่า Drive path มันเปปลี่ยนไปนั้นเอง, วิธีแก้ไขก็ไม่ยาก คุณก็แค่ Create Shortcut ขึ้นมาใหม่ หรือ จัดการเปลี่ยน Part จากข้างใน Shortcut Properties ของโปรแกรมที่ช่อง Target ก็ได้ - การตั้งค่าบางอย่างใน Registry ของโปรแกรมบางตัวอาจเกี่ยวพันธ์กับ Drive Part เดิมก่อนที่คุณจะเปลี่ยน ซึ่งในกรณีนี้ก็อาจส่งผลกระทบกับตัวโปรแกรมนั้นๆได้เหมือนกัน ข้อแนะนำของผมก็คือ: ถ้าคุณยังไม่ชำนาญในการแก้ปัญหาคอมพิวเตอร์ ก็ไม่ควรจะไปเปลี่ยน drive letter ของ Drive:C     C. Remove: - Remove (Drive) ในที่นี้หมายถึงมัน การยกเลิกการใช้งาน Drive นั้นๆให้แยกออกจากระบบของ Windows Explorer ครับ ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นก็คือ คุณจะไม่สามารถมองเห็น Drive ที่คุณใช้คำสั่งนี้อีก แต่ข้อมูลที่เคยบันทึกไว้ใน Drive นี้ยังคงอยู่เหมือนเดิมไม่ได้หายไปไหน - การ Remove drive ไม่ได้หมายถึงการลบ และไม่เหมือนกับคำสั่ง Format, ผมเขียนบทความเกี่ยวกับการใช้คำสั่ง Remove ไว้แล้วที่บทความนี้ครับ Hide Drive With Disk Management Tool สำหรับการใช้งาน Options อื่นๆ ถ้าคุณสนใจก็คลิกอ่านได้ตาม Link ครับ ตอนแรกผมก็ตั้งใจจะทำเป็น Full Review อยู่เหมือนกัน แต่อยู่ๆความขี้เกียจก็เข้ามาเยือนโดยมิได้นัดหมายยังไงไม่รู้ อีกอย่างถ้าเอาความคิดเห็นส่วนตัว ผมให้คะแนนความสามารถของ Diskpart command มากกว่าครับ English Language - How to Manage Partitions with the Disk Management Tool, in Windows ( Recommend) - Understanding drives, partitions, and volumes in Windows 7 ภาษาไทย - แบ่งหรือลดขนาดพาร์ติชั่นใน Windows 7 - คำสั่งต่างๆของ disk Mangement - Disk Management กับการจัดการพาร์ทิชันบน Windows (Disk Management ในวินโดว์ XP